Informacja dla mieszkańców gminy Raszyn w sprawie postępowania z odpadami przeterminowanych środków ochrony roślin oraz opakowaniami po nich.
Środki ochrony roślin, takie jak pestycydy, herbicydy czy fungicydy, są powszechnie stosowane w rolnictwie do ochrony upraw przed szkodnikami, chorobami i chwastami. Jednak ich niewłaściwe stosowanie, przechowywanie i utylizacja mogą prowadzić do poważnych problemów środowiskowych i zdrowotnych.
Odpady z tych środków, takie jak resztki niezużytych preparatów, puste opakowania czy sprzęt używany do aplikacji, muszą być traktowane z najwyższą starannością.
Co zrobić z zeszłorocznymi, przeterminowanymi preparatami lub opakowaniami po tych już zużytych?
W związku z odnotowanymi na terenie kraju przypadkami śmiertelnych zatruć środkami ochrony roślin stosowanymi do fumigacji owadów, gryzoni, grzybów, bakterii i wirusów, apelujemy do mieszkańców Raszyna o zachowanie szczególnej ostrożności i prawidłowe postępowanie z odpadami (środkami ochrony roślin i ich opakowaniami).
Opakowania po środkach ochrony roślin nie powinny być wrzucane do pojemników przeznaczonych do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych lub odpadów zmieszanych.
Nie są to odpady komunalne! Nie mogą trafić do pojemników na śmieci zmieszane.
W przypadku środków ochrony roślin, które mogą być stosowane przez osoby fizyczne - odpady tych środków można zakwalifikować do odpadów komunalnych ponieważ mowa tutaj o preparatach, które: mogą być wykorzystywane w gospodarstwach domowych i nie wymagają posiadania szczególnych uprawnień. Takie odpady gmina jest zobowiązana przyjąć w PSZOK (ul. Turystyczna 38 Nadarzyn – P.U. Hetman) ponieważ zgodnie z art. 6r ust. 2d ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach gmina przyjmuje wszystkie odpady komunalne (w tym niebezpieczne) wytworzone przez osoby objęte gminnym systemem odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych.
Natomiast kwestie odbioru opakowań po środkach niebezpiecznych będących środkami ochrony roślin od podmiotów gospodarczych reguluje ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz.U. z 2024 r. poz. 927). W myśl art. 43 tej ustawy przedsiębiorcy prowadzący jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, którzy sprzedają środki niebezpieczne będące środkami ochrony roślin są zobowiązani do przyjmowania od użytkowników odpadów opakowaniowych po tych środkach. Natomiast użytkownik środków niebezpiecznych będących środkami ochrony roślin jest obowiązany zwrócić odpady opakowaniowe po tych środkach przedsiębiorcy, o którym mowa powyżej. Kto tego obowiązku nie wykona - podlega karze grzywny (art. 61 ww. ustawy). Odmowa przyjęcia takich opakowań przez sprzedawcę podlega administracyjnej karze pieniężnej w wysokości od 10 000 zł do 1 000 000 zł (art. 56 ust. 1 pkt 13 w zw. z art. 57 pkt 3), wymierzanej przez właściwego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska (art. 58 ust. 1). Tak więc zwrócenie takiego opakowania do PSZOK, naraża na karę grzywny oraz grozi niewłaściwym zagospodarowaniem tego typu odpadów.
Podkreślić należy, że niektóre środki ochrony roślin, z uwagi na ich toksyczność np. fumiganty zawierające fosforek glinu i magnezu, mogą być stosowane jedynie przez profesjonalne, wyspecjalizowane i odpowiednio przeszkolone podmioty posiadające odpowiednie uprawnienia. Odpady tych środków są odpadami niebezpiecznymi. W celu prawidłowego zagospodarowania tych odpadów należy zgłosić się do firmy posiadającej uprawnienia do odbioru odpadów niebezpiecznych (tj. transportu, zbierania lub przetwarzania takich odpadów) uprzednio upewniwszy się, aby przekazywać te odpady wyłącznie sprawdzonym i legalnie działającym podmiotom.
Z uwagi na opisane powyżej obowiązki wynikające z przepisów, oraz szkodliwe właściwości środków ochrony roślin należy rygorystycznie zachować wszystkie zasady bezpieczeństwa określone dla tych środków (określone np. na etykietach). Substancje te powinny być użytkowane zgodnie z przeznaczeniem, a opakowanie należy zwrócić do uprawnionych podmiotów. Opakowań takich nie można umieszczać w pojemnikach na odpady komunalne.
Więcej informacji w tym zakresie można znaleźć na stronie Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, KRUS :
• https://www.gov.pl/web/piorin/miejsca-zbiorki-odpadow-niebezpiecznych
• https://www.gov.pl/web/piorin/dzialania-piorin--fumiganty
• https://www.gov.pl/web/piorin/apel-o-bezpieczny-zwrot-lub-oddanie-do-utylizacji-preparatow-do-fumigacji-nabytych-przez-osoby-nieuprawnione2
• https://www.gov.pl/web/piorin/apel-do-dystrybutorow-o-wycofanie-niewlasciwie-sprzedanych-fumigantow2
• https://www.gov.pl/web/piorin/apel-piorin--ostroznie-z-fumigantami
oraz stronach KRUS : https://www.gov.pl/web/krus/jak-postepowac-ze-zuzytymi-opakowaniami-po-srodkach-ochrony-roslin
Informacje o systemie zbiórki opakowań po środkach ochrony roślin dostępne są również na stronie https://systempsor.pl/home/.
Zgodnie z zapisami ustawy o odpadach, utworzona została baza informacji o odpadach (BDO), w której zarejestrowani muszą być tzw. wytwórcy odpadów. W przypadku rolnictwa w bazie tej rejestrować musi się wytwórca odpadów będący rolnikiem gospodarującym na powierzchni użytków rolnych wynoszącej 75 ha lub więcej. Nie rejestrują się rolnicy posiadający poniżej 75 ha UR oraz transportujący wytworzone przez siebie odpady.
Aby szybko sprawdzić czy trzeba zarejestrować się w BDO można wypełnić ankietę znajdującą się w Internecie – link tutaj: ANKIETA: “Sprawdź czy musisz się zarejestrować w BDO” | BDO (mos.gov.pl).
Co ważne, odpady w postaci środków ochrony roślin oraz opakowania po środkach ochrony roślin pochodzące z działalności gospodarczej powinny być przekazane do podmiotów, które posiadają stosowne zezwolenia na zbieranie takich odpadów.
Pamiętajmy zdrowie i życie ludzkie jest dobrem najwyższym, zatem zadbajmy o nie wspólnie!
