Smog – cytując popularną Wikipedię, to "zjawisko atmosferyczne powstałe w wyniku wymieszania się powietrza z dymem i spalinami. Etymologia pojęcia „smog” wskazuje na połączenie słów smoke (dym) i fog (mgła). Zanieczyszczenie powietrza, jakim jest smog, powstaje wskutek przedostawania się do atmosfery szkodliwych związków chemicznych, takich jak tlenki siarki i tlenek azotu oraz substancje stałe, czyli pyły zawieszone, a także kancerogenne wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA)".
Ze zjawiskiem tym spotykamy się najczęściej w okresie grzewczym, gdy w powietrzu którym oddychamy na zawieszone są cząsteczki różnych substancji organicznych i nieorganicznych, które tworzą tzw. pyły zawieszone PM10, PM2,5, PM1. Wysokie stężenie pyłów zawieszonych ma negatywny wpływ na zdrowie człowieka, gdyż pyły te są zatrzymywane w górnych drogach oddechowych, oskrzelach i płucach. Mogą rozmaite dolegliwości i schorzenia np. kaszel, trudności z oddychaniem i zadyszkę, infekcje układu oddechowego, zaostrzenie objawów chorób alergicznych czy zapalenie spojówek. Stopień nasilenia objawów zależy też od stężenia pyłu w powietrzu, czasu przebywania w powietrzu o podwyższonym stężeniu pyłu oraz od tzw. podatności osobniczej każdego z nas. Najdrobniejsze frakcje pyłów mogą przedostawać się do krwioobiegu i mieć wpływ na przebieg chorób serca (np. nadciśnienie, zawał) lub zwiększać ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe, w szczególności płuc.
Głównymi źródłami zanieczyszczenia powietrza, powodującymi powstawanie smogu, są stare instalacje grzewcze, w których spalane jest najgorszej jakości paliwo, tj. muły węgłowe, węgiel brunatny, węgiel kamienny w postaci sypkiej o uziarnieniu 0-3 mm, mokre drewno. Spalanie tych paliw powoduje wysoką emisję do powietrza substancji, mających negatywny wpływ na zdrowie ludzi oraz na stan środowiska naturalnego.
W dniu 11 listopada 2017 r. na terenie województwa mazowieckiego wprowadzona została uchwała antysmogowa. Stanowi ona akt prawa miejscowego i obowiązuje wszystkich mieszkańców województwa, samorządy oraz podmioty działające na jego terenie. Uchwała ta jest regulacją prawną która ma zapewnić czyste powietrze mieszkańcom Mazowsza. Ograniczenia i zakazy wymienione w uchwale dotyczą wszystkich użytkowników urządzeń o mocy do 1 MW, w których następuje spalanie paliw stałych, czyli właścicieli pieców, kominków lub kotłów.
Od 1 lipca 2018 r. nie wolno spalać w kotłach, piecach i kominkach mułów węglowych, węgla brunatnego, węgla kamiennego w postaci sypkiej o uziarnieniu 0-3 mm, mokrego drewna
Od 1 stycznia 2023 r. wolno będzie używać kotłów na węgiel lub drewno spełniających wymogi dla klas 3, 4 lub 5 według normy PN-EN 303-5:2012.
Od 1 stycznia 2028 r. wolno będzie używać kotłów na węgiel lub drewno klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012.
Posiadacze kominków będą musieli wymienić je do końca 2022 roku na takie, które spełniają wymogi ekoprojektu lub wyposażyć je w urządzenia ograniczające emisję pyłu.
Klasa 3, 4 i 5 kotła wg normy PN-EN 303-5:2012 oznaczą że kotły podzielone są ze względu na wielkość i ilość zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza Kotły klasy 5 są najmniej szkodliwe dla środowiska a w związku z tym również dla zdrowia.
Należy pamiętać, że przestrzeganie przepisów wprowadzonych niniejszą uchwałą będzie kontrolowane w zakresie posiadanych urządzeń grzewczych, jak tez stosowanych rodzajów paliw. Zadania kontrolne prowadzone będą przez służby gminne i policję.
Dlatego też apelujemy do Mieszkańćów o podjęcie działań poprawiających czystość powietrza. Jeżeli nie mamy możliwości zmiany ogrzewania naszych domów z kotłów opalanych paliwem stałym, używajmy węgla dobrej i sprawdzonej jakości. Nie spalajmy w naszych piecach odpadów i reagujmy na tego typu niewłaściwe zachowania sąsiadów. Nie spalajmy mokrego drewna w piecach i kominkach. Przekazujmy pozostałości roślinne do odzysku i nie spalajmy ich w ogrodzie.
Dodatkowe wyjaśnienia, jakim paliwem można w tej chwili palić w piecach zawiera zamieszczone poniżej pismo Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego.
Jednocześnie przypominamy hasło naszej kampanii:
Szanuję sąsiadów, nie spalam odpadów!